Perspektywy rynku telekomunikacyjnego po roku 2024 – wyzwania, obawy, szanse
Podczas 51. Międzynarodowej Konferencji i Wystawy PIKE poświęconej usługom oraz sieciom telekomunikacyjnym, zdecydowanie dominującym tematem dyskusji była przyszłość sektora, w tym potencjalne kierunki, w jakich rynek będzie się rozwijać, a także jak powinien się kształtować.

Panel „Znaczenie rynku telekomunikacyjnego dla rozwoju gospodarki” z udziałem (od lewej): Profesora Pawła Wojciechowskiego, Dariusza Standerskiego – Sekretarza Stanu (Ministerstwo Cyfryzacji), Tomasza Żurańskiego – Członka Rady Nadzorczej (Vectra), Doroty Żurkowskiej – Senior Group Vice President – Revenue (Warner Bros. Discovery), Małgorzaty Zakrzewskiej – Dyrektora Pionu Spraw Korporacyjnych i Członka Executive Committee (P4)
W ostatnich latach, telekomunikacja przestała być postrzegana wyłącznie jako dostarczanie podstawowych usług telekomunikacyjnych. To fundament innowacji cyfrowych całego społeczeństwa, będący „układem nerwowym” nowoczesnej gospodarki. Dostępność usług telekomunikacyjnych odgrywa kluczową rolę nie tylko w komunikacji międzyludzkiej, ale również w dostępie do różnorodnych usług, takich jak bankowość internetowa, telemedycyna czy praca zdalna.
Sieci telekomunikacyjne umożliwiają funkcjonowanie wielu gałęzi gospodarki, co niesie za sobą konieczność ciągłych inwestycji i unowocześniania istniejącej infrastruktury. Przedstawiciele rynku zgodnie podkreślają, że należy inwestować nie tylko w rozbudowę infrastruktury na obszarach pozbawionych dostępu do sieci (tzw. „białe plamy”), ale także, a może i przede wszystkim, w rozwój nowych technologii. Eksperci rynku telekomunikacyjnego zaznaczają, że myśląc o przyszłości (nie tylko w perspektywie najbliższych 2-3 lat, ale całego dziesięciolecia) należy zająć się inwestycjami w obszarach wykraczających poza tzw. „białe plamy”. Konieczna jest także zmiana sposobu postrzegania telekomunikacji wyłącznie jako usług głosowych i dostępu do sieci – to złożona gospodarka cyfrowa, nowoczesna armia, zwiększone bezpieczeństwo oraz możliwość pracy online.
Jak sprostać wyzwaniom przyszłości?
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Cyfryzacji, Dariusz Standerski, w czasie konferencji zaznaczał, że obecne działania rządu skupione są na implementacji unijnych przepisów. Zakończono już wdrażanie Europejskiego Kodeksu Łączności Elektronicznej w ustawie Prawo komunikacji elektronicznej. Obecnie finalizowane są prace nad implementacją dyrektywy NIS2. W dalszym etapie, liczonym już w tygodniach, Ministerstwo Cyfryzacji planuje rozpoczęcie konsultacji założeń strategii cyfryzacji państwa, na którą rynek czeka od wielu lat. Jednocześnie Minister Standerski przyznał jak ważnym sektorem gospodarczym jest telekomunikacja, zwłaszcza w kontekście współczesnych zagrożeń takich jak wojna w Europie czy klęski żywiołowe, jak ostatnia powódź na Śląsku. W kontekście finansowania sieci podkreślił rolę funduszy unijnych w rozbudowie sieci telekomunikacyjnych oraz plany polskiej prezydencji związane z tworzeniem spójnego systemu prawa cyfrowego w UE.
Jednocześnie, przedstawiciele rynku obecni w Toruniu podkreślali, że nowe wyzwania dla branży powinny skutkować nowymi działaniami rządu. Mec. Jakub Woźny z Kancelarii Prawnej Media, zaznaczył, że na początek konieczne jest zakończenie prac legislacyjnych nad ułatwieniami inwestycyjnymi. Rynek telekomunikacyjny od lat postuluje kompleksową ustawę proinwestycyjną, przede wszystkim w zakresie likwidacji barier prawnych oraz administracyjnych. Otoczenie regulacyjne jest na tyle zniechęcające, że przedsiębiorcy telekomunikacyjni rezygnują z realizacji projektów z dofinansowaniem unijnym. W efekcie te środki są przesuwane z inwestycji na utrzymanie administracji i usług cyfrowych. Ponadto, wysokie opłaty publiczne ponoszone przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych nie idą w parze z finansowaniem publicznym.

Prezentacja „Bariery inwestycyjne w telekomunikacji” z udziałem Jakuba Woźnego, Partnera Kancelarii Prawnej Media
Inwestycje w innowacje
Przewodnim tematem wielu wystąpień był brak finansowania dla rozwoju nowoczesnych sieci i usług telekomunikacyjnych, zwłaszcza o wysokiej przepustowości oraz silnie zabezpieczonych, co stanowi główną barierę przy budowaniu innowacyjnej gospodarki. Dyrektor Pionu Spraw Korporacyjnych i Członek Executive Committee, Małgorzata Zakrzewska z P4, podkreśliła konieczność przeformułowania modelu finansowania modernizacji i rozwoju sieci telekomunikacyjnych. Usługi komunikacji elektronicznej to szkielet wielu gałęzi gospodarki, które powinny podjąć się wsparcia finansowego przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Dotyczy to zwłaszcza tych podmiotów dostarczających swój produkt (najczęściej multimedialny) do abonenta za pomocą sieci telekomunikacyjnych za darmo. Zgodnie z obecnym systemem rozliczeń, większość firm korzysta z usług telekomunikacyjnych z pozycji przeciętnego klienta biznesowego, a nie partnera gospodarczego współodpowiedzialnego za unowocześnienie usług, z których korzysta.
Kwestię systemu finansowania modernizacji sieci telekomunikacyjnych omówiono także w ramach panelu „Wizja telekomunikacji 2050”. Uczestnicy rynku ponownie podkreślili konieczność znalezienia dodatkowych źródeł finansowania modernizacji sieci i usług telekomunikacyjnych szczególnie przez wzgląd na beneficjentów tych usług (wprowadzających do sieci kontent a nie korzystających z niego).
Jednak nie tylko lepsza jakość usług telekomunikacyjnych wymaga dofinansowania. Już teraz przedsiębiorcy telekomunikacyjni przeznaczają sporą część środków na zapewnienie bezpieczeństwa państwa, a także na działania na rzecz służb państwowych. Było to szczególnie widoczne w czasie ostatniej klęski żywiołowej, gdzie utrzymano ciągłość świadczenia usług mimo poważnych uszkodzeń sieci. To dzięki temu instytucje publiczne były w stanie przeprowadzić skuteczne działania ratunkowe i przeciwpowodziowe. Niestety, ta nowa rola sieci telekomunikacyjnych nie znajduje jeszcze zrozumienia w rządzie w kontekście poprawy warunków prowadzenia działalności telekomunikacyjnej.
Na wdrożenie w telekomunikacji nadal czeka sztuczna inteligencja (AI). Tu również konieczne będzie zgromadzenie środków finansowych na tę inwestycję. W tym zakresie rynek niecierpliwie czeka na zapowiadaną przez ministra Standerskiego ustawę o AI oraz zasad wsparcia dla przedsiębiorców.

„Wizja telekomunikacji 2050 – jak sprostać wyzwaniom przyszłości?” z udziałem (od lewej): Patrycji Gołos – Prezesa Zarządu (Fundacja PIKSEL), Carsten Engelke – Director of Technology (ANGA COM), Steven Harris – VP, Global Commercial Relationships (SCTE), Richard Cooper – Research Director (Ampere Analysis), Małgorzaty Zakrzewskiej – Dyrektora Pionu Spraw Korporacyjnych i Członka Executive Committee (P4)
Potrzeba dialogu z sektorem prywatnym
Finansowanie nie jest jedynym problemem, z jakim boryka się rynek telekomunikacyjny. Jak tłumaczył przedstawiciel Vectra S.A., Tomasz Żurański, do rozwoju innowacyjności niezbędne są transparentność i przewidywalność prawa, co wymaga przede wszystkim dialogu rządzących z sektorem prywatnym.
Omawiając bariery administracyjne, Minister Standerski podkreślił problemy administracji rządowej związane z przestarzałym systemem prowadzenia komunikacji z sektorem prywatnym. W jego opinii nadszedł już czas, aby nowoczesne technologie zastąpiły stare procedury komunikacji na linii urząd – przedsiębiorca, w tym także w postępowaniach administracyjnych. Również Prezes Netia S.A., Andrzej Abramczuk, w dyskusji z Prezesem UKE, Jackiem Oko, zwracał uwagę na kluczową rolę UKE w promowaniu usług ICT przez inne urzędy. Obaj rozmówcy zgodzili się, że konieczne jest większe ucyfrowienie polskiej administracji.
Paneliści wskazali jeszcze jedno poważne wyzwanie dla telekomów w przyszłości – tworzenie kadr technicznych dla utrzymania i rozwoju sieci telekomunikacyjnych. Większość informatyków jest obecnie zbierana przez sektor IT, a nie przez branżę telekomunikacyjną. Tu również konieczne jest więc aktywne partnerstwo publiczno-prywatne w celu poprawy tej sytuacji.

Dyskusja 1:1 „Wyzwania branży telekomunikacyjnej we współpracy z UKE” z udziałem (od lewej): Jacka Oko – Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Andrzeja Abramczuka – Prezesa Zarządu Netia
Podsumowanie ważnego spotkania z Krzysztofem Gawkowskim i Michałem Gramatyką
W dniu 30 stycznia br. w Ministerstwie Cyfryzacji odbyło się ważne spotkanie przedstawicieli całej branży telekomunikacyjnej z kierownictwem resortu...
Szybkie konsultacje rozporządzenia o reklamacji usługi komunikacji elektronicznej lub usługi fakultatywnego obciążania rachunku
Ministerstwo Cyfryzacji rozpoczęło konsultacje projektu rozporządzenia z art. 378 PKE dotyczącego reklamacji usługi komunikacji elektronicznej lub...
Legislacyjny chaos w regulacjach dla ISP
Sektor telekomunikacyjny zmaga się z ofensywą legislacyjną, która zamiast zwiększać bezpieczeństwo w sieci, wprowadza chaos i niepewność prawną....